Jednymi z częściej stosowanych skalarnych funkcji wbudowanych są CAST oraz CONVERT. Służą one do konwersji typów danych na inne (np. liczby na ciąg znaków). Szczególnie pomocne, gdy chcesz np. dokonać konkatenacji (złączenia) atrybutów w ciągi znakowe (stringi) z wartościami typu data czy liczbami.

W T-SQL trzeba zadbać o sensowność operacji pod względem typów danych na któych operujemy. Trudno porównać wartość tekstową 'Seattle’ z liczbą 2. Poniższe dwa zapytania zawierają typowe błędy, związane ze znaczącą różnicą porównywnaych typów czy przekształcacnych danych (składanie stringu).

use northwind
go

-- błąd konwersji w warunku WHERE 
-- porównanie wartości tekstowej z liczbą
select * from dbo.Employees
where City = 2

-- błąd konwersji w SELECT
-- próba połączenia stringów z typem danych date/time
select LastName + ' urodzony : ' + BirthDate
from dbo.Employees

Msg 245, Level 16, State 1, Line 3
Conversion failed when converting the nvarchar value 'Seattle' to data type int.

Msg 241, Level 16, State 1, Line 3
Conversion failed when converting date and/or time from character string.

W niektórych przypadkach, można działać na różniących się typach z tej samej rodziny. Wtedy gdy możliwa jest niejawna konwersja – np. wartość liczbowa typu całkowitego oraz zmiennoprzecinkowa. Jeśli jednak chcemy być pewni wyniku, powinniśmy zawsze zatroszczyć się o pełną zgodność typów. Funkcje CAST oraz CONVERT służą właśnie do osiągnięcia tego celu.

CAST(wartość_konwertowana AS typ_danych) jest podstawową funkcją konwersji zgodną ze standardem ANSI. Jej działanie ogranicza się do bezpośredniej konwersji danej wartości na inny typ danych podany jako drugi parametr funkcji (po słowie kluczowym AS). Z uwagi na jej kompatybilność z ANSI, powinna być stosowana zawsze, gdy nie potrzeba określać styli (np. w konwersji dat).

Jej możliwości są jednak nieco ograniczone w stosunku do CONVERT, ale w wielu sytuacjach nie ma to znaczenia. Możemy stosować je wymiennie.

Konwersję używamy np. do łączenia danych różnego typu, chcąc uzyskać w rezultacie ciąg znakowy.

USE Northwind
GO

SELECT LastName + ' hired : ' +  CAST (HireDate as varchar(100)) as EmpInfo,
       HireDate
FROM dbo.Employees;

Zauważ, że w tym przypadku wartość daty została przekonwertowana na określony styl. Funkcja CAST nie posiada możliwości wyboru stylu, dlatego jeśli chcemy otrzymać samą datę (w formacie YYYY-MM-DD), powinniśmy w tej sytuacji skorzystać z funkcji CONVERT ze wskazanym stylem.

CONVERT (typ_danych, wartość_konwertowana, opcjonalnie_styl) potrafi wszystko to co CAST, dodatkowo możemy określić styl typu danych. Ma on znaczenie zwłaszcza w przypadku konwersji na typy danych związanych z datą i czasem, a także liczbowe (określenie precyzji), XML i binarne. Szczegółowy opis styli znajdziesz tutaj (MSDN).

USE Northwind
GO

SELECT 'Hired : ' +  CAST (HireDate as varchar(10)) as konwersjaCast,
        CONVERT(varchar(10),HireDate ,120) as KonwersjaConvertStyles, 
        CAST(CAST (HireDate as date) as varchar(10)) as DblCast,
        HireDate
FROM dbo.Employees

Podobne operacje musimy wykonać jeśli chcemy łączyć ze sobą wartości liczbowe i tekstowe. Poniższy przykład obnaża po raz kolejny ograniczenia CAST (tym razem związane z zaokrąglaniem wartości).

USE AdventureWorks2008
GO

SELECT salesOrderId, 'Cast  = ' + CAST(TotalDue as varchar(100)) + 
       '; Convert = ' + CONVERT(varchar(100),TotalDue,2) as Summary, 
       TotalDue
FROM Sales.SalesOrderHeader
WHERE TotalDue BETWEEN 123 AND 124

Trzeba pamiętać, że w ten sposób wykonywana konwersja, musi być możliwa dla wszystkich wartości w danej kolumnie. W przeciwnym razie, jeśli chodzi dla jednej wartości nie będzie możliwa zmiany typu danych – zapytanie zakończy się niepowodzeniem. Zdarza się tak zazwyczaj w „zabrudzonych” bazach, w których dane są niespójne na wskutek np. importów z pominięciem reguł itp. akcji.

W SQL Server 2012 wprowadzono nowe funkcje związane z konwersją typów danych. Szczególnie przydatne to – TRY_CAST oraz TRY_CONVERT. Ich pojawienie upraszcza „czyszczenie danych”.
Funkcje te działają identycznie do CAST oraz CONVERT z tym że dla danych, dla których konwersja nie jest możliwa, zamiast błędu, zwracana jest wartość NULL.